8Ο Δημοτικό σχολείο Ρόδου.
ΠΠΕ: «Ενέργεια και ήλιος»
Θεματικές περιοχές: Εξοικονόμηση ενέργειας, Χρήση ΑΠΕ στην καθημερινή ζωή, Μόλυνση/επιβάρυνση Περιβάλλοντος, σύνδεση Ήλιου και ενέργειας.
Τάξεις: Α’ & Ε’ .
Μαθητές Α τάξης :16,
Μαθητές Ε Τάξης 22.
Διάρκεια προγράμματος: 3 μήνες
Γενικοί περιβαλλοντικοί και γνωστικοί στόχοι του προγράμματος:
- Κατανόηση μορφών και πηγών ενέργειας.
- Διαχωρισμός και αποτύπωση αυτών σε συμβατικές (μη ανανεώσιμες) και ανανεώσιμες.
- Αναγνώριση των επιπτώσεων στο περιβάλλον από μη ανανεώσιμες μορφές ενέργειας.
- Δυνατότητες και δυναμική χρήσης ηλιακής ενέργειας καθημερινά σε τοπικό και ευρύτερο επίπεδο.
- Οφέλη (περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά) από την χρήση ηλιακών συστημάτων.
Στάδια του προγράμματος
Το πρόγραμμα σχεδιάστηκε με βάση τη διεπιστημονική και διαθεματική προσέγγιση όπως αναφέρεται και στο ΑΠ αφού εμπλάκηκαν κατά τη διεξαγωγή του γνωστικά αντικείμενα του αναλυτικού προγράμματος. Αυτά είναι:
Η γλώσσα με την καλλιέργεια του γλωσσικού μαθήματος μέσα από συγγραφές κειμένων, μετασχηματισμούς κειμένων, γραπτή αποτύπωση αναζητήσεων εκ μέρους των παιδιών με κείμενα σχετικά, γραπτές αξιολογικές κρίσεις εκ μέρους των μαθητών και άλλα ποικίλα γλωσσικά εργαλεία.
Τα μαθηματικά καθώς τα παιδιά αποτύπωσαν λογικές συσχετίσεις, μαθηματικούς υπολογισμούς και ποσοτικές εκφράσεις μεγεθών αναφορικά με τις μονάδες παραγωγής σε Watt, KW και ΜWh, με την χρήση καυσίμων στον ΑΗΣ Ρόδου, με την τιμολογιακή πολιτική και το κόστος της ενέργειας στο οικιακό τους περιβάλλον, όπως και με τα δυνατά οφέλη που θα προέκυπταν από την οικιακή εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας.
Η Φυσική, μάθημα το οποίο αναφέρεται σε σημαντικό βαθμό στο θέμα της παρούσας εργασίας, με αντίστοιχη θεματική ενότητα.
Η Ιστορία, με αναφορές από τα αρχαία χρόνια σχετικά με τη χρήση της ενέργειας και την εξέλιξη του ανθρώπου μέσω των αιώνων μέχρι σήμερα.
Εικαστικά, καθώς τα παιδιά ζωγράφισαν, σχεδίασαν, κατασκεύασαν. Εκφράστηκαν δηλαδή καλλιτεχνικά αναφορικά με τις μορφές, τις πηγές, τη χρήση, τις επιπτώσεις/βλάβες αλλά και τα οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση της ενέργειας.
Η μέθοδος και τα στάδια
Ως μέθοδος επιλέχτηκε το project. Χωρισμός παιδιών σε ομάδες με διακριτούς κι εναλλασσόμενους κατά περίπτωση ρόλους.
Αρχικά πραγματοποιήθηκε καταιγισμός ιδεών, ακολούθησε προβληματισμός, δημιουργία ηθικών διλημμάτων, παιχνίδια ρόλων με υποθετικά σενάρια, καθοδηγούμενη περιβαλλοντική ερμηνεία σεναριακού τύπου με ερωτήματα που τέθηκαν ή υπονοήθηκαν, έρευνα γραφείου και έρευνα πεδίου.
Η καταγραφή, η αποτύπωση, η συλλογή στοιχείων, η ανασύνθεση των πληροφοριών που συλλέχτηκαν, η παρουσίαση και έκφραση των ομάδων ανάλογα με τη θεματική περιοχή διερεύνησης ακολούθησε έναν λογικό κύκλο 1 ώρας ανά εβδομάδα με σύνολο 12 διαθέσιμων ωρών για την υλοποίηση του προγράμματος.
Η εξέλιξη τους προγράμματος ακολούθησε την λογική αλληλουχία των γενικών στόχων του προγράμματος με προοδευτικό βαθμό, με κάθε γενικό στόχο να αποσπά περίπου 2 διδακτικές ώρες, οι οποίες αφορούσαν «έρευνα γραφείου» και «έρευνα πεδίου».
Χρησιμοποιήθηκαν σε σημαντικό οι νέες τεχνολογίες, το διαδίκτυο, βάσεις δεδομένων, βιντεοπροβολές και παρουσιάσεις, ο κειμενογράφος (word), η προβολή παρουσιάσεων κ.α., ενώ σημαντική συμβολή είχε και το σχολικό εγχειρίδιο με τις αντίστοιχες θεματικές.
Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση αφορούσε κυρίως την ανατροφοδοτική διαδικασία και την προσωπική ικανοποίηση των παιδιών μέσα από την γνωστική κατάκτηση και την ηθική ικανοποίηση τους ως προς την επίτευξη των βασικών/γενικών στόχων του προγράμματος. Αυτή υλοποιήθηκε μέσα από διαδικασίες ενεργούς συμμετοχής των ίδιων των παιδιών και την αναπροσαρμογή/ανατροφοδότηση/διορθωτική διαδικασία των όποιων αρχικών αστοχιών του προγράμματος. Η τελική αξιολόγηση αφορούσε το βαθμό επίτευξης των στόχων που τέθηκαν και το γνωστικό και παιδαγωγικό «κέρδος» από την ολοκλήρωση του project οι οποίες ήταν απολύτως ικανοποιητικές.
Δυσχέρειες του προγράμματος
Η όλη εργασία αναπροσαρμόστηκε κατά περίπτωση και στο ηλικιακό επίπεδο των μαθητών της Α τάξης οι οποίοι λόγω του νεαρού της ηλικίας ακολούθησαν συναφείς απλουστευμένες μορφές προσέγγισης και κατά περίπτωση συνεργασία με μαθητές της Ε τάξης στο βαθμό και στο επίπεδο των δυνατοτήτων τους, είτε εκφραστικά, είτε νοητικά, είτε αισθητικά. Λχ. Στους μαθητές της Α τάξης προβλήθηκαν σχετικά με το ζήτημα απλουστευμένα βίντεο με παιγνιώδη μορφή, παίχτηκαν παιχνίδια ερωταπαντήσεων, χρησιμοποιήθηκαν απλουστευμένα εκφραστικά μέσα ενώ η εικαστική αποτύπωση και η παρουσίαση υπήρξε σε μεγαλύτερο βαθμό μέσο έκφρασης των παιδιών της Α τάξης ενώ στα παιδιά της Ε ήταν σε μεγαλύτερο βαθμό κειμενική.